Europese obligaties: De crisismodus verlaten

Dit artikel is ook beschikbaar in: Engels Vereenvoudigd Chinees Frans Italiaans Duits

Het lijdt geen twijfel dat COVID-19 een verwoestend effect heeft gehad op de Europese economie. Zo is het bruto binnenlands product (bbp) in het eurogebied in het eerste kwartaal met 3,8% gedaald.¹  Ondanks dat de drastische beperkingsmaatregelen slechts enkele weken duurden, was er een vrij grote impact op korte tijd. We verwachten dat het bbp in het tweede kwartaal waarschijnlijk verder zal krimpen, maar hopelijk veert de economische groei dan in het derde en vierde kwartaal een beetje op. Over het hele jaar gezien, zou het Europese bbp wel met 10% of meer kunnen dalen.² 

Uiteenlopende impacts, uiteenlopende behoeften

COVID-19 heeft per Europees land een verschillende impact gehad. Net als dat de behoeften van de afzonderlijke landen verschilden, liepen de reacties van de lokale overheden op de crisis ook uiteen. Naar onze mening is de reactie van de Europese Unie (EU) tot dusver zwak geweest; beleidsmakers debatteren nog steeds over hoeveel steunmaatregelen er nodig zijn en in welke vorm, terwijl afzonderlijke landen al actie hebben ondernomen. Er is bijna sprake van een ‘Balkanisering’ van Europa doordat sommige landen het virus effectiever hebben aangepakt, er minder last van hebben gehad en daardoor hun economieën eerder hebben kunnen heropenen dan andere. Italië en Spanje staan bijvoorbeeld geen verplaatsingen toe naar en vanuit het buitenland, terwijl Litouwen, Estland en Letland verplaatsingen binnen het blok toestaan. Er zullen dus bepaalde landengroepen ontstaan waarbinnen enige mate van verkeer van personen en goederen is toegestaan.

Toerisme is van vitaal belang voor veel Europese economieën, dus het ontbreken van reismogelijkheden tijdens het komende zomerseizoen zal waarschijnlijk op langere termijn meer gevolgen hebben voor bepaalde landen dan voor andere. Reizen en toerisme vertegenwoordigen bijvoorbeeld ongeveer 15% van het Spaanse bbp,³  dus een langdurige afname van reismogelijkheden zal Spanje waarschijnlijk harder treffen dan sommige andere landen.

Er zijn wat begrotingsmaatregelen genomen om mensen te ondersteunen terwijl ze thuis moeten blijven, maar nu landen uit de lockdown komen is er naar onze mening extra steun nodig om de economie weer aan de praat te krijgen. We zien eerste tekenen van vooruitgang, maar ook met de menselijke psychologie moet rekening worden gehouden – hoe kun je mensen zich weer veilig laten voelen om hun huis uit te komen, te gaan reizen en geld uit te geven?

Het kan nog enkele jaren duren voordat de Europese economie terugkeert naar het groeiniveau van vóór de pandemie, en het zal met horten en stoten gaan. Nog nooit zijn economieën op deze schaal tot stilstand gebracht en vervolgens weer opgestart.

Kijkend naar het Verenigd Koninkrijk zijn beleidsmakers op begrotings- en monetair gebied met een sterk ondersteuningspakket gekomen – we denken dat ze de juiste maatregelen hebben genomen om de economie te ondersteunen. Op 12 mei kondigde de Britse regering aan dat het verlofprogramma wordt verlengd tot oktober, zodat mensen zonder werk nog een paar maanden inkomen zullen ontvangen.

Verder denken we dat de Bank of England (BoE) tijdens haar volgende vergadering in juni waarschijnlijk meer kwantitatieve-versoepelingsmaatregelen zal aankondigen. De economische gevolgen in het Verenigd Koninkrijk zijn vergelijkbaar met die in continentaal Europa. Het bbp zal dit jaar waarschijnlijk met ongeveer 10% dalen, dus zal de centrale bank in onze opvatting uiterst accommoderend moeten zijn en in de zomer en daarna obligaties moet blijven aankopen. We zijn van mening dat de Britse Gilts goed zullen blijven presteren.

Oordeel Duitse constitutionele Hof punt van zorg

De Europese Centrale Bank (ECB) is uiterst accommoderend geweest – en omdat de inflatie niet in de buurt van het streefcijfer ligt, kan zij zich dat permitteren. Tijdens de meest recente beleidsvergadering kondigde de ECB nieuwe gerichte langerlopende herfinancieringstransacties (TLTRO III) aan op -1%, alsmede niet-gerichte langerlopende herfinancieringstransacties in verband met de pandemie (PELTRO’s) op -0,75 basispunten,⁴  dus bancaire financiering is momenteel zeer goedkoop. De ECB kondigde tevens aan dat haar obligatie-aankoopprogramma gericht op kwantitatieve versoepeling in verband met de pandemie ten bedrage van €750 miljard mogelijk moet worden verhoogd.

Ondertussen is er wrijving ontstaan tussen één land – Duitsland – en pan-Europese instellingen. Het Duitse constitutionele hof oordeelde op 5 mei dat het ECB-programma voor het opkopen van obligaties van 2015-2018 indruiste tegen ‘het evenredigheidsbeginsel’ en mogelijk heeft bijgedragen aan het financieren van overheidstekorten. Hoewel het oordeel niet gericht was op het huidige programma verband houdend met het coronavirus, beargumenteren sommige waarnemers dat dit op termijn gevolgen zou kunnen hebben – het zou later ook als onwettig kunnen worden beschouwd. Het is een interessante rimpeling die de kracht van de EU zal testen, waarbij Noord- en Zuid-Europa tegenover elkaar komen te staan.

Spanje en Italië in het zuiden zijn het zwaarst getroffen door het coronavirus en hebben gezegd dat ze meer hulp nodig hebben. Ze steunen de uitgifte van „corona-obligaties”, een nieuw schuldinstrument dat door alle landen in de eurozone zou worden gesteund om de gevolgen van de crisis te financieren. Duitsland en Nederland zijn tegen deze obligaties.

Er is ook discussie geweest over een gezamenlijk plan in reactie op de pandemie. De noordelijke landen geven over het algemeen de voorkeur aan leningen die moeten worden terugbetaald, terwijl de zuidelijke landen subsidies willen. Dit soort onenigheid doet denken aan de staatsschuldcrisis in Europa van 2011, toen Italië en Spanje op dezelfde manier tegenover Duitsland en Nederland stonden. De twee blokken van de eurozone debatteren wederom over de vraag wie de kosten van de huidige crisis moet betalen – en hoe.

Het verschil met toen is dat COVID-19 een externe schok vormt, een humanitaire schok waaraan niemand schuldig is. Het lijkt erop dat het voor beide partijen vrij eenvoudig moet zijn om er gezamenlijk uit te komen. Als de EU-landen het niet eens worden over een solide, uniforme reactie op de pandemie, wordt dat een bron voor meer wantrouwen. Er kan opnieuw discussie ontstaan over de toekomst van Europa.

Gezien de slechte vooruitzichten voor economische groei en werkgelegenheid op korte termijn, moet er naar onze mening iets worden gedaan om de Europese economie weer op gang te krijgen. Er komt een programma bijstand voor heel Europa, maar het gaat langzamer dan in andere afzonderlijke landen. Het accommoderende geldbeleid zal nog enkele jaren worden doorgezet.

Brexit-problemen steken de kop weer op

Hoewel de Brexit de krantenkoppen niet meer haalt vanwege het coronavirus, zijn er nog steeds belangrijke zaken die moeten worden geregeld – bijv. een handelsovereenkomst. Het Verenigd Koninkrijk heeft tot 1 juli om uitstel aan te vragen, maar de Britse regering is dat niet van plan. Er is een blauwdruk, maar de EU-landen willen toegang tot Britse viswateren, anders sluiten ze geen deal. Beide partijen zetten hun hakken in het zand, maar geen van beide kan zich een no-deal brexit veroorloven omdat zowel de economie van de EU als die van het VK er momenteel slecht voorstaat. Er wordt gepoogd de zaak te lijmen, maar omdat de handel momenteel op een laag pitje staat, maakt het misschien niet zoveel uit als er geen handelsovereenkomst komt.

Een ander interessant punt is dat de EU bilaterale overeenkomsten tussen individuele landen verbiedt. Door de situatie die is ontstaan door het coronavirus zien we echter dat individuele landen kleine reis- en handelsblokken vormen, zoals eerder opgemerkt.

Als het Verenigd Koninkrijk om uitstel vraagt, roept dat een interessante vraag op: Wordt er in dat geval van het Verenigd Koninkrijk verwacht dat het bijdraagt aan een pandemiefonds?

Hoe ziet het beleggingsklimaat eruit

Naast Britse Gilts denken we dat de perifere markten voor staatsobligaties in Europa (Italië, Griekenland en Portugal) mooie kansen bieden voor beleggers. We denken dat de huidige wrijving binnen de EU juist een kans biedt om Europa te versterken. Als het nu niet gebeurt, zal het waarschijnlijk nooit gebeuren. We zijn ook van mening dat beleggers in Europa voor lange looptijden zouden moeten gaan, omdat de groei zo zwak zal zijn en de inflatie zo laag.

Daarnaast vinden we dat investment-grade-obligaties in Europa momenteel aantrekkelijk geprijsd zijn. Hoewel de rendementen al jaren erg laag waren, zien we momenteel kansen voor beleggers die op zoek zijn naar rendement in dit segment, aangezien er Europese kwaliteitsbedrijven zijn die de crisis zullen overleven en het op lange termijn goed zullen doen. Als langetermijnbeleggers vinden we het een goed moment om naar Europese obligaties te kijken, of het nu gaat om staatsobligaties of bedrijfsobligaties.

U kunt meer inzichten van Franklin Templeton Investments in uw inbox ontvangen door in te schrijven op de Beyond Bulls & Bears-blog.

Voor tijdige beleggingstips kunt u ons volgen op Twitter @FTI_Global en op LinkedIn.

Belangrijke juridische informatie

Dit document is alleen bedoeld ter algemene informatie en mag niet worden beschouwd als individueel beleggingsadvies of als een aanbeveling of verzoek om enig effect te kopen, te verkopen of te houden, of enige beleggingsstrategie te volgen. Het is geen juridisch of fiscaal advies.

De visies die aanbod komen, zijn die van de beleggingsbeheerders en de commentaren, meningen en analyses worden weergegeven vanaf het moment van de publicatie (of specifieke datum in sommige gevallen) en kunnen zonder voorafgaand bericht worden gewijzigd. De informatie in dit document is niet bedoeld als een volledige analyse van elk belangrijk feit over een land, regio of markt.

Er kunnen bij de opstelling van dit document gegevens van externe bronnen zijn gebruikt die niet onafhankelijk door Franklin Templeton (‘FT’) zijn gecontroleerd of bevestigd. FT aanvaardt geen aansprakelijkheid voor verliezen die voortvloeien uit het gebruik van deze informatie, en de gebruiker dient zelf te bepalen in welke mate hij wil vertrouwen op deze verklaringen, meningen en analyses.

Producten, diensten en informatie zijn mogelijk niet in alle rechtsgebieden beschikbaar en worden buiten de VS aangeboden door andere gelieerde ondernemingen van FT en/of hun distributeurs als dat door de lokale wet- en regelgeving wordt toegestaan. Gelieve uw eigen beleggingsadviseur of uw contactpersoon voor institutionele beleggers van Franklin Templeton te raadplegen voor nadere informatie over de beschikbaarheid van producten en diensten in uw rechtsgebied.

Uitgegeven in de VS door Franklin Templeton Distributors, Inc., One Franklin Parkway, San Mateo, California 94403-1906, (800) DIAL BEN/342-5236, franklintempleton.com—Franklin Templeton Distributors, Inc. is de voornaamste distributeur van de in de VS geregistreerde producten van Franklin Templeton Investments, die niet verzekerd zijn door de FDIC; waarde kunnen verliezen; en geen bankgarantie genieten, en enkel beschikbaar zijn in rechtsgebieden waar een aanbod of promotie van dergelijke producten toegelaten is onder de geldende wetten en regels.

CFA® en Chartered Financial Analyst® zijn handelsmerken die eigendom zijn van CFA Institute.

Wat zijn de risico’s?

Alle beleggingen gaan met risico’s gepaard, waaronder een mogelijk verlies van het ingelegde kapitaal. Obligatiekoersen evolueren doorgaans in omgekeerde richting als rentevoeten. Wanneer de koersen van obligaties in een beleggingsportefeuille zich aanpassen aan een stijging van de rente, kan de waarde van de portefeuille dalen. Beleggingen in buitenlandse effecten houden speciale risico’s in, zoals wisselkoersschommelingen, een onstabiel economisch klimaat en politieke ontwikkelingen.

 

 

1. Bron: Voorlopige flash bbp-raming van Eurostat, 30 april 2020.

2. Er is geen garantie dat een raming, voorspelling of prognose werkelijkheid zal worden.

3. Bron: World Travel and Tourism Council, gegevens uit 2018.

4. Een basispunt is een meeteenheid. Eén basispunt is gelijk aan 0,01%.